ESG đang trở thành tiêu chuẩn vàng trong đánh giá phát triển bền vững. Từ nhà đầu tư đến đối tác, ESG ngày càng được quan tâm. Vậy ESG là gì và vì sao lại quan trọng với doanh nghiệp hiện đại? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ và cách áp dụng hiệu quả. POTS đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình xây dựng tiêu chuẩn ESG bền vững.
1. ESG là gì? Tại sao doanh nghiệp hiện đại cần quan tâm?
ESG là viết tắt của Environmental (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị doanh nghiệp). Đây là bộ tiêu chí ESG dùng để đo lường mức độ phát triển bền vững và trách nhiệm của doanh nghiệp. Trong đó,
- Môi trường đánh giá cách doanh nghiệp quản lý phát thải, sử dụng năng lượng, bảo vệ đa dạng sinh học và giảm thiểu tác động đến khí hậu.
- Xã hội, xem xét mối quan hệ với nhân viên, cộng đồng và khách hàng thông qua quyền lao động, an toàn, sức khỏe và chuỗi cung ứng.
- Quản trị thì kiểm định tính minh bạch tài chính, cơ cấu hội đồng quản trị, chống tham nhũng và tuân thủ pháp luật
Khác với những xu hướng tạm thời, ESG đã trở thành một chuẩn mực toàn cầu. Chuẩn mực này áp dụng trong đầu tư và vận hành doanh nghiệp hiện đại. Và không chỉ là bộ tiêu chí đo lường tính bền vững. Nó còn là cơ sở để đánh giá mức độ trách nhiệm và minh bạch của tổ chức. Nhiều nhà đầu tư, đối tác, quỹ tài chính và khách hàng yêu cầu doanh nghiệp công bố báo cáo ESG. Việc này thường được yêu cầu trước khi tiến hành hợp tác.
Tại Việt Nam, mới khoảng 30% doanh nghiệp niêm yết thực hiện báo cáo ESG. Tuy nhiên, khung pháp lý đang được hoàn thiện và thúc đẩy mạnh mẽ. ESG còn gắn chặt với các mục tiêu chuyển đổi xanh. Nó giúp doanh nghiệp giảm rủi ro, nâng cao uy tín và tiếp cận vốn đầu tư. Ngoài ra, còn giúp tiếp cận thị trường quốc tế dễ dàng hơn. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu chuyển mình theo hướng bền vững, ESG không còn là lựa chọn. Nó trở thành điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp phát triển dài hạn và hội nhập hiệu quả.
2. Các tiêu chí ESG phổ biến hiện nay
Các tiêu chí ESG được chia thành ba nhóm chính, giúp doanh nghiệp đánh giá toàn diện hiệu quả hoạt động theo hướng phát triển bền vững.
2.1. Nhóm tiêu chí E – Environmental (Môi trường)
Tiêu chí ESG về môi trường đo lường tác động sinh thái của doanh nghiệp:
- Quản lý phát thải carbon, chất thải rắn, tiếng ồn và nước thải
- Tối ưu tiêu hao năng lượng và sử dụng năng lượng tái tạo
- Bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học
- Giảm dấu chân sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu
2.2. Nhóm tiêu chí S – Social (Xã hội)
Khía cạnh xã hội trong ESG thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp với con người:
- Chính sách cho người lao động: lương, phúc lợi, điều kiện làm việc
- Bình đẳng giới, đa dạng văn hóa và hòa nhập
- Tuân thủ quyền con người trong chuỗi cung ứng
- Bảo vệ sức khỏe, an toàn lao động và quyền lợi người tiêu dùng
- Gắn kết cộng đồng, phát triển xã hội địa phương
2.3. Nhóm tiêu chí G – Governance (Quản trị)
Tiêu chí ESG về quản trị là nền tảng của quản trị bền vững:
- Minh bạch tài chính, báo cáo công khai và trung thực
- Cơ cấu hội đồng quản trị hiệu quả, có thành viên độc lập
- Chống tham nhũng, xung đột lợi ích và rửa tiền
- Tuân thủ pháp luật, tiêu chuẩn đạo đức và chính sách nội bộ rõ ràng
- Hệ thống kiểm soát rủi ro và kiểm tra nội bộ chặt chẽ
3. Tiêu chuẩn ESG đang được áp dụng tại Việt Nam và thế giới
Hiểu rõ ESG là bước đầu để doanh nghiệp hướng tới phát triển bền vững và hội nhập toàn cầu. Tiêu chuẩn ESG là hệ thống hướng dẫn giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược và công bố thông tin minh bạch hơn. Một số tiêu chí ESG phổ biến hiện nay được áp dụng theo các chuẩn quốc tế như:
- GRI (Global Reporting Initiative): Hướng dẫn báo cáo ESG và phát triển bền vững toàn diện
- SASB (Sustainability Accounting Standards Board): Đưa ra tiêu chí ESG theo từng ngành nghề cụ thể
- TCFD(Task Force on Climate-related Financial Disclosures): Công bố thông tin liên quan đến rủi ro khí hậu
- ISO 26000: Cung cấp nguyên tắc ESG về trách nhiệm xã hội cho doanh nghiệp
Tại Việt Nam, nhiều cơ quan quản lý đã tích cực thúc đẩy việc áp dụng ESG trong hoạt động kinh doanh. Chính sách ESG được đưa vào hệ thống quy định của Bộ Tài chính, Sở Giao dịch Chứng khoán và các ngân hàng. Các đơn vị này khuyến khích doanh nghiệp thực hiện báo cáo ESG định kỳ và công bố minh bạch thông tin. Nhờ đó, việc triển khai ESG trong doanh nghiệp trở nên bài bản hơn, không chỉ dừng ở hình thức mà đi vào thực chất.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lớn như Vinamilk, FPT, Vietcombank đã triển khai ESG tại Việt Nam với lộ trình rõ ràng. Điều này chứng tỏ đầu tư ESG không chỉ là xu hướng ngắn hạn mà còn là chiến lược dài hạn. Thực hành ESG bài bản giúp doanh nghiệp nâng cao thương hiệu, tiếp cận nguồn vốn và thực hiện quản trị bền vững hiệu quả hơn trong bối cảnh toàn cầu hóa.
4. Lợi ích khi doanh nghiệp tuân thủ ESG
Tuân thủ ESG không chỉ là xu hướng, mà đã trở thành yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp phát triển bền vững. Việc áp dụng tiêu chuẩn ESG giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo lòng tin với nhà đầu tư, đồng thời cải thiện hiệu quả vận hành và quản trị rủi ro. Dưới đây là những lợi ích cụ thể mà ESG trong doanh nghiệp mang lại:
- Tăng điểm trong mắt nhà đầu tư và đối tác thông qua việc áp dụng tiêu chuẩn ESG minh bạch.
- Tối ưu hoạt động vận hành và giảm thiểu rủi ro pháp lý, xã hội và môi trường.
- Thu hút nhân sự chất lượng cao nhờ tuân thủ nguyên tắc ESG về trách nhiệm xã hội và điều kiện làm việc.
- Nâng cao uy tín thương hiệu và tạo giá trị phát triển lâu dài cho doanh nghiệp.
- Cải thiện khả năng gọi vốn và nâng xếp hạng tín dụng nhờ công bố báo cáo rõ ràng.
- Góp phần xây dựng nền tảng ESG trong doanh nghiệp hướng đến quản trị bền vững và cạnh tranh toàn cầu.
5. ESG và tương lai của chuyển đổi số – đầu tư bền vững
Trong kỷ nguyên số, ESG đang trở thành yếu tố bắt buộc trong chiến lược phát triển và hội nhập của mọi doanh nghiệp hiện đại. Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp tích hợp nguyên tắc ESG vào mọi hoạt động một cách linh hoạt và hiệu quả.
Thông tin về môi trường, xã hội và quản trị được thu thập và phân tích tự động theo thời gian thực. Việc báo cáo ESG không còn thủ công, mà được số hóa với độ chính xác và minh bạch cao hơn. Công nghệ giúp đo lường tiêu chí dễ dàng, từ phát thải khí carbon đến chính sách lao động. Nhờ chuyển đổi số, doanh nghiệp dễ dàng cập nhật và công bố báo cáo ESG theo chuẩn quốc tế.
Điều này nâng cao uy tín, thu hút vốn đầu tư và thúc đẩy quản trị bền vững một cách toàn diện. Sự kết hợp giữa ESG và công nghệ giúp doanh nghiệp sẵn sàng thích ứng trong thị trường toàn cầu.
Đây là nền tảng để xây dựng chiến lược đầu tư bền vững, tăng trưởng dài hạn và giảm thiểu rủi ro. Trong tương lai, những doanh nghiệp số hóa ESG sớm sẽ có lợi thế cạnh tranh vượt trội.
6. Những câu hỏi thường gặp về ESG
6.1. Báo cáo ESG là gì?
Báo cáo ESG là tài liệu công bố thông tin liên quan đến môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp. Báo cáo giúp nhà đầu tư hiểu rõ cam kết phát triển bền vững và nguyên tắc ESG của doanh nghiệp. Nội dung thường theo các bộ tiêu chuẩn như GRI, SASB, TCFD hoặc yêu cầu từ cơ quan quản lý.
6.2. ESG và CSR khác nhau như thế nào?
Rất nhiều doanh nghiệp vẫn nhầm lẫn giữa ESG và CSR. Tuy có liên quan, nhưng hai khái niệm này khác nhau rõ rệt về bản chất, mục tiêu và phạm vi áp dụng. Bảng dưới đây giúp bạn phân biệt cụ thể:
| Tiêu chí | CSR (Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp) | ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị) |
| Bản chất | Hoạt động thiện nguyện, phi lợi nhuận, tự nguyện | Hệ thống tiêu chí đánh giá bắt buộc, có tính chiến lược |
| Mục tiêu chính | Tạo ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng và xã hội | Tối ưu vận hành, nâng cao năng lực cạnh tranh, sinh lời |
| Áp dụng | Doanh nghiệp tự lựa chọn thực hiện | Yêu cầu từ nhà đầu tư, cơ quan quản lý, thị trường |
| Tính chiến lược | Mang tính chất rời rạc, không bắt buộc tích hợp | Gắn chặt với chiến lược phát triển dài hạn |
| Mối quan hệ với ESG | Là một phần nhỏ trong chiến lược phát triển bền vững | Bao trùm toàn bộ hoạt động môi trường, xã hội, quản trị |
Như vậy, CSR chỉ là một phần nhỏ trong hệ sinh thái phát triển bền vững của doanh nghiệp, trong khi ESG là một chiến lược toàn diện được đánh giá, kiểm soát và triển khai xuyên suốt.
6.3. Tiêu chí ESG được kiểm tra – đánh giá như thế nào?
Doanh nghiệp được đánh giá dựa trên tiêu chí ESG về môi trường, lao động, quản trị và quản lý rủi ro. Việc đánh giá thường do tổ chức độc lập hoặc nhà đầu tư thực hiện theo bộ tiêu chuẩn rõ ràng. Điểm ESG tốt giúp doanh nghiệp nâng xếp hạng tín nhiệm và thu hút đầu tư ESG bền vững hơn.
ESG là xu hướng phát triển tất yếu, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị dài hạn. Áp dụng tiêu chuẩn ESG giúp tối ưu vận hành, minh bạch thông tin và đáp ứng yêu cầu toàn cầu. POTS đồng hành cùng doanh nghiệp triển khai ESG vào chiến lược phát triển bền vững. Hiểu đúng báo cáo ESG là bước khởi đầu cho chuyển đổi số và quản trị hiện đại.
